Zeemeerminnen

File source: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:John_William_Waterhouse_A_Mermaid.jpg

Dit is een klassieke mythe die al eeuwenlang bestaat. Auteurs zo ver terug in de tijd als Homerus en Ovidius hebben erover geschreven.

Het mysterie van de vrouw met een menselijk bovenlichaam en hoofd en de staart van een vis (en soms de poten en vleugels van een vogel, die als zodanig werden afgebeeld in de iconografie) heeft altijd de verbeelding geprikkeld en de mensheid gefascineerd.

Dit personage is terug te vinden in de hele geschiedenis van de literatuur. Ovidius vertelt ons dat zij metgezellen waren van Proserpina (Persephone voor de Grieken), die zich wanhopig in zee wierpen om haar niet te vinden toen zij werd ontvoerd door Pluto (Hades voor de Grieken). De goden, die medelijden met hen hadden en niet wilden dat zij stierven, veranderden hen in een wezen met het bovenlichaam van een vrouw, het onderlichaam van een vis (en voor sommigen de voeten van een kip en de vleugels van een vogel). Homerus beschrijft hen als vogels met het gezicht van een vrouw.

Maar laten we ons concentreren op de Spaanse mythe. In Spanje vinden we ze in talrijke liederen, romances en allerlei grafische voorstellingen. Ze worden boos als ze de zeelieden horen fluiten omdat ze denken dat het een bespotting van hen is, waarop ze een cirkel vormen die rond het schip zwemt om de bemanning af te schrikken.

Aan de Cantabrische kust bestaan verschillende versies. Een ervan, de meest populaire onder de bevolking, die in de loop der generaties van mond tot mond is overgegaan en die tegen kinderen wordt gesproken om hen weg te houden van de gevaren van de zee, vertelt over een mooie jonge vrouw met blauwe ogen, die de dag doorbracht op de kliffen en zeevruchten in gevaarlijke gebieden. Haar moeder strafte haar, en op een dag zei ze vermoeid tegen haar “God verhoede dat je een vis wordt”. Gezegd en gedaan, diezelfde dag viel ze in zee en werd de zogenaamde “sirenuca“.

Een andere versie vertelt ons dat Lantaron, de koning van de zee, zeelieden die een zeemeermin in zijn netten vangen de mogelijkheid geeft met haar te trouwen, mits ze zich aan een aantal regels houden. De eerste is om haar onmiddellijk te kussen zodat haar staart benen worden. De tweede is om de parelmoeren spiegel die zij hem zal geven te verbergen op een plaats waar zij hem niet kan vinden, want als hij dat doet, veranderen haar benen weer in staarten.